Od 1 stycznia 2024 r., w Wojewódzkim Zespole ds. Orzekania o Niepełnosprawności, składać można wnioski o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia, od którego zależeć będzie świadczenie wspierające wypłacane przez ZUS.
Wniosek o ustalenie poziomu potrzeby wsparcia mogą złożyć osoby niepełnosprawne, które posiadają:
- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności - wydane przez zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności;
- orzeczenie o niezdolności do pracy lub orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji - wydane przez lekarzy orzekających w ZUS;
- orzeczenie o inwalidztwie - wydane przed 1998 r. przez komisję lekarską do spraw inwalidztwa i zatrudnienia.
Osoba niepełnosprawna, aby otrzymać decyzję ustalającą poziomu potrzeby wsparcia musi złożyć wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia wraz z kwestionariuszem samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem.
Wniosek i kwestionariusz można pobrać na stronie Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku pod linkiem : https://www.gov.pl/web/uw-pomorski/osoby-z-niepelnosprawnosciami-zmiana-przepisow-od-1-stycznia-2024-r
Wniosek o wydanie decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia można złożyć w postaci:
- elektronicznej za pomocą systemu teleinformatycznego utworzonego przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego (portal empatia);
- w formie papierowej do wojewódzkiego zespołu (osobiście w godzinach 8-15 ul. Smoluchowskiego 18 F, pocztą tradycyjną na adres Pomorski Urząd Wojewódzki w Gdańsku WZON ul. Okopowa 21/27, 80-810 Gdańsk) lub za pośrednictwem powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności zgodnie z art. 6b3 pkt.8 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. 1997 Nr 123 poz. 776).
Powiatowe zespoły wnioski wraz z kwestionariuszem winny przekazać do wojewódzkiego zespołu nie później niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku (art. 6b3 pkt. 9 powyższej ustawy).
Wnioski rozpatrywane są w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia wpływu do wojewódzkiego zespołu. O terminie i miejscu ustalenia poziomu potrzeby wsparcia osoba niepełnosprawna bądź osoba uprawniona zostanie powiadomiona nie później niż 7 dni przed dniem wyznaczonego terminu.
Poziom potrzeby wsparcia będzie ustalany:
- w wartościach punktowych w skali od 0 do 100;
- na podstawie obserwacji, wywiadu bezpośredniego oraz oceny funkcjonowania osoby niepełnosprawnej, a także na podstawie informacji wskazanych w kwestionariuszu samooceny trudności w zakresie wykonywania czynności związanych z funkcjonowaniem przez członków składu ustalającego poziom potrzeby wsparcia;
- za zgodą osoby ubiegającej się w miejscu jej pobytu, albo w siedzibie wojewódzkiego zespołu albo w innym miejscu przez niego wyznaczonym.
Decyzja wydawana będzie na podstawie ostatecznego orzeczenia na okres, na który osoba została zaliczona do osób niepełnosprawnych, jednakże nie dłuższy niż 7 lat. Od decyzji ustalającej poziom potrzeby wsparcia przysługuje wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy do wojewódzkiego zespołu składany w terminie 14 dni od dnia doręczenia. Po wydaniu decyzji przez Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności, aby otrzymać świadczenie wspierające należy złożyć wniosek w formie elektronicznej do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który będzie wypłacał świadczenie wspierające.
Świadczenie wspierające jest wprowadzane w trzech etapach. Harmonogram, zgodnie z którym świadczenie będzie dostępne, wygląda następująco:
- osoby, które mają od 87 do 100 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2024 r.,
- osoby, które mają od 78 do 86 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2025 r.,
- osoby, które mają od 70 do 77 pkt, mogą ubiegać się o świadczenie od 2026 r.
Harmonogram ten nie dotyczy osób z niepełnosprawnością, na które ich opiekunowie 1 stycznia 2024 r. lub później pobierali z organu gminy świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna. Takie osoby będą mogły ubiegać się o przyznanie świadczenia wspierającego już w 2024 r., jeśli w decyzji o poziomie potrzeby wsparcia uzyskały co najmniej 70 punktów.
Pozostałe informacje o świadczeniu na stronie ZUS: https://www.zus.pl/-/%C5%9Awiadczenie-wspieraj%C4%85ce-6
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 1997r. Nr 123 poz. 776 ze zm.);
Ustawa z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz.U. z 2023r. poz. 1429);
Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 23 listopada 2023r. w sprawie ustalania poziomu potrzeby wsparcia (Dz.U. z 2023r. poz. 2581).